چه چیزهایی واقعا ارزش خرید دارند؟

دیوید میچل (David Mitchell) نویسنده‌ی مشهور انگلیسی یک بار گفته بود: «هر کسی که با دارایی بیشتری بمیرد، برنده است»! اما به نظر می‌رسد این‌طور نیست، بلکه برنده‌ی حقیقی آن کسی است که بیشترین تجربه را داشته است و در نهایت خوشحال‌تر هم بوده است. هر چند قبلا تصور می‌کردیم مادیات شادی می‌آورد، اما یافته‌های علمی مشخص کرده‌اند آنچه بیشترین شادی ماندگار را برایتان به ارمغان می‌آورد، تجربیات هستند. تجربیاتی مانند سفر، یادگیری و فعالیت‌های بیرون از خانه و مهارت‌های جدید و بازدید از نمایشگاه‌ها و… .

ما فکر می‌کنیم چون تلویزیون برند جدیدمان بیشتر از یک سفر دریایی عمر می‌کند، پس شادی‌ای که با خرید آن تلویزیون هم تجربه می‌کنیم، عمر بیشتری دارد. اما باید بدانید که این باور درست نیست.

دکتر توماس گیلوویچ (Thomas Gilovich)، استاد روان‌شناسی دانشگاه کرنل که به مدت چندین دهه در مورد ارتباط بین پول و شادی تحقیق کرده است، می‌گوید: «یکی از دشمنان شادی ما عادت است». دکتر گیلوویچ می‌گوید: «ما خرید می‌کنیم تا شاد شویم و در این مسیر موفق هم می‌شویم، اما این شادی فقط برای مدت کوتاهی دوام می‌آورد. چیزهای جدید در ابتدا برایمان هیجان‌انگیز هستند، اما بعد از مدتی به آنها عادت می‌کنیم.»

تلویزیون جدید ما جلوی چشم‌مان است، بنابراین به راحتی به آن عادت می‌کنیم. این تلویزیون، کم کم مانند دودی که به آسمان برود، در پس‌زمینه محو می‌شود، اما مهارتهایی که یادگرفته ایم، مسافرت‌هایی که رفته‌ایم و تجربیاتی که داشته‌ایم، قسمتی از وجودمان می‌شوند. به این فکر کنید: کدام‌یک از اینها اثر بیشتری روی شما داشته‌اند؟ فلان اسباب بازی که وقتی بچه بودید داشتید، یا آن سفر خانوادگی که به شهر یا کشور دیگری رفتید؟ می‌دانید منظورم چیست؛ همان سفری که هنوز هم وقتی شما و خواهر و برادرهایتان اتفاقاتش را به خاطر می‌آورید، به خنده می‌افتید.

گیلوویچ در پژوهشی با عنوان زندگی شگفت‌انگیز: مصرف تجربه و جستجوی شادی که در Journal of Consumer Psychology به چاپ رسیده است، می‌گوید: «این تجربه‌های ما هستند که به قسمت بزرگی از وجودمان تبدیل می‌شوند، نه داشته‌های مادی‌مان».

«شما می‌توانید داشته‌های مادی‌تان را خیلی دوست داشته باشید. حتی می‌توانید فکر کنید بخشی از هویت‌تان به آن چیزها وابسته است، اما با این حال، آنها از وجود شما جدا هستند. در مقابل، تجربه‌هایتان واقعا جزئی از وجودتان هستند. در حقیقت ما برآیند کلی تجربه‌های‌مان هستیم».

آدم‌ها موجوداتی بسیار اجتماعی هستند، و روابط بامعنای اجتماعی سهم بسزایی در سطوح شادی ما دارند. گیلوویچ ادامه می‌دهد: «یکی از دلایل اینکه خریدن تجربه‌ها، به جای خریدن کالاها، رضایت بیشتری به دنبال دارد، این است که آسان‌تر و گسترده‌تر و عمیق‌تر ما را به دیگران نزدیک می‌کند.» در حقیقت این تجربه‌ها هستند که ما را وجود ما را شکل می‌دهند، ما را به دیگران نزدیک می‌کنند و شادی بسیار زیادی برایمان به ارمغان می‌آورند.

پس، چه چیزی جلویتان را گرفته است؟ آن پولی را که برای خرید یک دست مبلمان جدید کنار گذاشته‌اید بردارید و یک سفر خانوادگی ترتیب بدهید یا برای یک کلاس آشپزی ثبت‌نام کنید یا حتی به تماشای موزه‌ی شهر بروید. قول می‌دهم این کارها شما را در درازمدت خیلی خوشحال‌تر از خرید یک دست مبلمان جدید خواهید کرد!