در عصر کنونی، فناوری‌ های دیجیتال مانند اینترنت، تلفن‌ های هوشمند، اپلیکیشن‌ های سلامت و شبکه‌ های اجتماعی به جزء جدایی‌ ناپذیر زندگی روزمره انسان‌ ها تبدیل شده‌ است. امروزه بسیاری از افراد هنگام مواجهه با علائمی مانند سرفه یا دغدغه‌ هایی مانند کنترل وزن، ابتدا به جست‌ و جوی اطلاعات در فضای مجازی می‌پردازند. این دسترسی سریع و گسترده به اطلاعات، فرصتی ارزشمند برای ارتقای سلامت به شمار می‌رود، اما با این حال، چالشی مهم نیز به همراه دارد و آن انتشار حجم عظیمی از اطلاعات نادرست، ناقص یا حتی خطرناک است.

در چنین فضایی، سواد سلامت دیجیتال اهمیتی روز افزون پیدا می‌کند. سواد سلامت دیجیتال به‌ معنای توانایی یافتن، خواندن، درک، ارزیابی و به‌ کارگیری ایمن و صحیح اطلاعات سلامت در فضای دیجیتال است؛ مهارتی که برای تصمیم‌ گیری مناسب درباره سلامت فرد و خانواده ضروری محسوب می‌شود. در دنیایی که شایعات سلامت در شبکه‌ های اجتماعی به‌سرعت منتشر می‌شوند، این توانایی کمک می‌کند منابع معتبر از غیر معتبر تشخیص داده شوند. سازمان جهانی بهداشت تأکید می‌کند که تقویت سواد سلامت دیجیتال می‌تواند نقشی مهم در کاهش نابرابری‌ های بهداشتی ایفا کند. فناوری‌ های دیجیتال امکان دسترسی افراد ساکن مناطق کم‌ برخوردار یا دور افتاده را به خدمات سلامت، آموزش و مشاوره پزشکی افزایش می‌دهند و بدین ترتیب، عدالت در سلامت را تقویت می‌کنند.

چهار مهارت اصلی سواد سلامت دیجیتال شامل یافتن، فهمیدن، سنجیدن و استفاده‌ کردن از اطلاعات است. نخست باید بتوانیم اطلاعات سلامت را درست جست‌ و جو کرده و به منابع معتبر دسترسی پیدا کنیم. سپس لازم است این اطلاعات را حتی اگر علمی و پیچیده باشند به‌ صورت ساده درک کنیم. مرحله بعد، سنجش درستی مطالب و تشخیص منابع قابل اعتماد است. در نهایت، باید اطلاعات معتبر را به تصمیم‌ های درست و ایمن در زندگی تبدیل کنیم. این چهار مهارت، ما را برای حضور آگاهانه و مطمئن در فضای سلامت دیجیتال توانمند می‌سازند.

 سواد سلامت دیجیتال یکی از ضروری‌ ترین مهارت‌ های عصر دیجیتال است؛ مهارتی که نه‌ تنها سلامت فردی را تقویت می‌کند، بلکه نقش کلیدی در ارتقای سلامت جامعه و کاهش نابرابری‌ های بهداشتی دارد. دانشجویان و نسل جوان که کاربران اصلی فناوری‌ های دیجیتال هستند، می‌توانند نقش پیشرو در ارتقای این مهارت از طریق استفاده آگاهانه از فناوری و آموزش به دیگران داشته باشند؛ آینده نظام سلامت وابسته به توانایی افراد در بهره‌ گیری هوشمندانه از ابزارهای دیجیتال است و توسعه سواد سلامت دیجیتال گامی اساسی در مسیر ایجاد جامعه‌ای سالم‌ تر و آگاه‌ تر به شمار می‌رود.

«عبدالرحمن زارعی» دانشجوی دکتری مدیریت اطلاعات سلامت دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، عضو انجمن انفورماتیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز