در سال‌های اخیر، رشد انفجاری فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی همچون هوش مصنوعی نقش برجسته ای در موفقیت و حیات صنایع مختلف داشته است. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات منجر به افزایش بهره وری مؤسسات و بهبود کیفیت خدمات ارائه شده به افراد می شود.

حوزه بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، نیز از این قاعده مستثنی نبوده و به همین دلیل، نیاز به آموزش و توانمندسازی نیروی انسانی کارآمد در رشته فناوری اطلاعات سلامت بیش از پیش احساس می شود. رشته فناوری اطلاعات سلامت (Health Information Technology) یا به اختصار HITدوره ای میان رشته ای است که بر پایه علوم پزشکی، فناوری اطلاعات و کامپیوتر، و علم مدیریت بنا شده است.

این رشته در مقطع کارشناسی ارشد با همین عنوان و در مقطع دکتری تخصصی با عنوان مدیریت اطلاعات سلامت (Health Information Management) شناخته می شود. دانش آموختگان این رشته با کسب مهارت های لازم در علوم مختلف، توانایی مدیریت داده های سلامت از طریق طراحی، اجرا و ارزشیابی سیستم های اطلاعات سلامت را خواهند داشت.

سلامت الکترونیک (e-Health) از مفاهیم جامع در فناوری اطلاعات سلامت می باشد که طیف وسیعی از مفاهیم همچون سیستم های اطلاعات سلامت، سیستم های تصمیم یار بالینی، پرونده الکترونیک سلامت (EHR)، پرونده سلامت شخصی (PHR)، تله هلث (Tele Health) و سلامت همراه (m-Health) را در برمی گیرد. برکسی پوشیده نیست که امروزه، بیماران با بهره گیری از فناوری های نوین اطلاعاتی همچون پرونده الکترونیک شخصی، برنامه های کاربردی موبایل و بیوسنسورها و ابزارهای پوشیدنی می توانند در کمترین زمان نسبت به وضعیت سلامتی خود آگاهی پیدا کنند و بهترین خدمات را جستجو کنند.

پزشکان و کارکنان درمانی از طریق تله هلث و و استفاده از فناوری های مبتنی اینترنت اشیاء(IOT) می توانند از هر جای دنیا که بخواهند به بیماران خود دسترسی و وضعیت جسمانی و روانی آن ها را پایش کنند. همچنین توسعه پرونده الکترونیک سلامت می تواند تمام اطلاعات بهداشتی و درمانی افراد را از پیش از تولد و دوران جنینی تا پس از مرگ ذخیره کرده و از طریق سیستم های الکترونیک در دسترسی افراد مجاز قرار دهد. این ها تنها بخشی از دستاوردهایی است که با نقش آفرینی موثر دانش آموختگان رشته فناوری اطلاعات سلامت و رشته های مرتبط همچون انفورماتیک پزشکی، قابل دسترسی است و می تواند منجر به پیشگیری از خطاهای پزشکی، کاهش هزینه‌ها و دسترسی به مراقبت‌های مقرون به صرفه، بهبود کیفیت و اثربخشی مراقبت بهداشتی و در نهایت، ارتقاء سطح سلامت جامعه شود.

دکتر آزاده بشیری، عضو هیات علمی گروه مدیریت اطلاعات سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز