سیلاب عبارت از آب فراوانی ست که به سرعت جاری شده و طغیان نماید، قسمتی از زمین را که در شرایط عادی زیر آب نیست، فرا گیرد. سیلاب ها از جمله شایع ترین حوادث حوادث طبیعی بوده که عموماً در نواحی پست و در کنار دریا ها و جوی های آب و در نزدیکی بندها ایجاد شده که سبب بروز خسارات مالی و جانی فراوانی میگردد.

انواع سیلاب ها:

سیلاب های دریائی

سیلابهای آنی (سیلابهای سریع الوقوع)

سیلابهای ساحلی

سیلابهای شهری

علل وقوع سیلاب ها:

عوامل طبیعی

ریزش بارش های جوی سنگین (ناشی از تاثیرات تغییر اقلیم) روی سطوح نفوذ ناپذیر شهر؛

بالا آمدن سطح آب در یا ها و در یاچه ها؛

ذوب سریع برف ها و یخچال ها؛

شکست آنی بند های آبی؛

خشکسالی که سبب کاهش نفوذپذیری خاک شده و بدین سبب آب با نرخ پائین به زمین جذب می شود.

عوامل انسانی

قطع نمودن جنگلات، بوته ها و از بین بردن علفچرها و ساحات سبز.

عدم وجود شبکه کانال با ابعاد مناسب و مطلوب در سطح شهر؛

عدم وجود سازه های کنترل و هدایت سیلاب؛

تراکم نفوس، ازدیاد ساختمان سازی؛ ‌

تصرف و غصب مسیل ها و حریم رودخانه ها؛

نبود سیستم کانالایزسیون و فاضلاب شهری؛

عدم لایروبی و پاک کاری کانال های شهری بنابر انبوه شدن کثافات؛

توصیه های لازم در مواجهه با سیل:

اولین توصیه در مواجهه با سیلاب توجه به هشدارهای سازمان هواشناسی و دستورالعملهای منطقه ای است. بر اساس تجربیات کسب شده بهتر است در هنگام شروع سیل تمام افراد در منزل خود بمانند و بیرون نروند چون خطر بیرون رفتن بیشتر از ماندن در منزل است. البته این در صورتی است که افراد نسبت به استحکام ساختمانی که در آن زندگی می کنند یقین حاصل کرده باشند.علاوه بر این توصیه می شود قبل از وقوع سیل به اندازه کافی غذا، آب و لوازم ضروری بهداشتی در منازل خود نگهداری کرده و برای گذران زندگی از طبقات بالای ساختمان ها استفاده کنند.

همچنین در صورتی که ساکنان مناطق سیل خیز ، وقوع سیل را پیش بینی نکرده یا سرعت بالا آمدن آب به قدری است که فرصت جمع آوری و حمل اشیاء گران بهاء را ندارند باید این اشیا را به سطوح فوقانی مثل طاقچه ها انتقال دهند. علاوه بر این، در صورتی که سیل و طوفان بسیار شدید وجود داشت یا احتمال تخریب سقف می رفت، از رفتن به قسمت های میانی پشت بام و نیز پشت بام های شیب دار خوددداری شود.ذکر این نکته را نباید از خاطر برد که سیل می تواند زیر سازی ساختمان ها را ضعیف کرده و ساختمان های تضعیف شده را بسیار زود ویران کند به همین دلیل همواره تاکید می شود ساکنان این مناطق از استحکام منزل خود یقین داشته باشند.بر اساس این گزارش ، همواره تاکید می شود تمامی افراد ساکن در مناطق مذکور ، در هنگام ورود آب به خانه ، به سطح آب در محیط اطراف خود توجه داشته باشند تا بتوانند تخمینی از بالا آمدن سطح آب و میزان پیشرفت سیل داشته باشند.نکته دیگر اینکه تا زمانی که از سلامت منابع آب یا آب لوله کشی اطمینان حاصل نکرده اند از آب ذخیره شده استفاده نکنند. ضمن اینکه اگر می خواهند به طور موقت از منزل خارج شوند به میزان کافی آب و مواد خوراکی و وسایل ضروری و در کنار آن پوشاک و البسه کافی همراه خود ببرند چرا که هر لحظه امکان دارد در هنگام بروز سیل تا چند روز مجبور به بیرون ماندن از خانه و زندگی در محیط باز باشند.

 افرادی که در هنگام بروز سیل بیرون از منزل هستند باید هنگام عبور از میان آب، بسیار مراقب باشند چرا که حتی ارتفاع 15 سانتی متری آب با جریان شدید کافی است تعادل انسان را بر هم زند. بنابراین می توان در صورت امکان، از یک تکه چوب جهت تخمین مسیر پیرامون خود و سطح زیر آب استفاده کرد. همچنین همواره تاکید می شود از تردد در نزدیک سدها و آب بندها باید جدا خودداری شود.