در صورت وقوع نشت مواد هسته ای، رعایت نکات ایمنی و بهداشتی برای کاهش خطرات پرتویی و آلودگی بسیار حیاتی است.

مهم ترین اقدامات شامل:

 ۱. اقدامات فوری پس از نشت مواد هسته ای

- دور شدن از منطقه آلوده 

- تماس با اورژانس و مسئولان  

- پناه گیری در محل امن ( اگر در نزدیکی محل نشت هستید، به یک ساختمان محکم با دیوارهای ضخیم پناه ببرید. درب ها و پنجره ها را ببندید و سیستم تهویه را خاموش کنید.)

 ۲. کاهش تماس با مواد رادیواکتیو

- استفاده از ماسک یا پارچه مرطوب ( برای جلوگیری از تنفس ذرات آلوده، دهان و بینی را بپوشانید.)

- پوشش بدن ( از لباسهای آستین بلند، دستکش و چکمه استفاده کنید.)

- اجتناب از خوردن و آشامیدن ( از مصرف آب، غذا یا سیگار در مناطق آلوده خودداری کنید.)

 ۳. اقدامات پس از قرار گیری در معرض آلودگی

- دوش گرفتن و شستشوی کامل ( در اولین فرصت، با آب گرم و صابون دوش بگیرید (موها را کاملاً بشویید.)

  - از مالش شدید پوست خودداری کنید تا آلودگی به داخل منافذ پوست نفوذ نکند.

- تعویض لباسها ( لباسهای آلوده را در کیسه پلاستیکی دربسته قرار دهید و از دسترس دور کنید.)

- اندازه گیری سطح آلودگی: ( از دستگاه های سنجش پرتوی (دزیمتر) برای بررسی آلودگی بدن استفاده کنید.)

 ۴. پیشگیری از آلودگی محیطی

- قرنطینه منطقه آلوده )تا زمان تأیید پاکسازی توسط متخصصان، از ورود به منطقه خودداری کنید.(

- پاکسازی سطوح )سطوح آلوده را با مواد شوینده مخصوص و آب فراوان بشویید.(

- دفع ایمن پسماندها )ضایعات آلوده را طبق دستورالعملهای سازمان انرژی اتمی معدوم کنید.(

 ۵. مراقبتهای پزشکی

- مصرف داروهای ضد پرتوی، در صورت نیاز ( یدید پتاسیم (KI) فقط تحت نظر پزشک مصرف شود (فقط برای جلوگیری از جذب ید رادیواکتیو توسط تیروئید)

- پایش سلامت (حتی در صورت عدم بروز علائم، معاینات دورهای پزشکی را انجام دهید.)

 ۶. اطلاع رسانی و آموزش عمومی

- دنبال کردن اخبار رسمی ( به توصیه های سازمان انرژی اتمی و وزارت بهداشت توجه کنید.)

- دور شدن از شایعات ( از منابع غیر رسمی اطلاعات را دریافت نکنید.)

 هشدارها

- هرگز به محل نشت نزدیک نشوید مگر اینکه آموزش دیده و مجهز باشید.

- کودکان، زنان باردار و افراد با سیستم ایمنی ضعیف در اولویت محافظت قرار دارند.

در صورت مواجهه با چنین حوادثی، آرامش خود را حفظ کنید و دقیقاً طبق دستورالعملهای رسمی عمل نمایید.

 دکتر «میلاد احمدی مرزاله» عضو هیات علمی گروه سلامت در بلایا و فوریت ها، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز